Web sitemizdeki içeriklerden en iyi şekilde yararlanmanızı sağlamak için 6698 Sayılı Kişisel Verilerin korunması Kanunu'na (KVKK) ve Avrupa Birliği Veri Koruma Tüzüğü'ne (GDPR) uygun olarak çerezleri kullanıyoruz. Sitenin düzgün çalışması için gerekli zorunlu çerezlerin kullanılmasını istemiyorsanız ziyaretinizi sonlandırmalısınız. Diğer çerezler yönünden ise lütfen tercihlerinizi belirleyiniz.
İEO Kayıt Tarihi: 05.02.2013 / 16:28 Görüntüleme: 12445 Güncelleme Tarihi: 03.04.2013 / 13:42
Hastalarımız uygulanan hatalı ilaç fiyatlandırma politikaları, arz/talep dengesinin iyi planlanamaması, üretimden kaynaklanan sorunlar gibi bir dizi nedenden dolayı bugün ülke genelinde sayıları 390’ı bulan ruhsatlı ilaca ulaşmakta sıkıntı yaşamaktadır.
Bu durum hastalarımızın tedavisinin aksamasına, hastalıklarının tedavi edilememesine, hekimin tedaviyi değiştirmek zorunda kalmasına, ilacı bulmak için zaman ve işgücü kaybı oluşmasına, sağlık sistemine olan güvenin azalmasına, karaborsacılık, kaçakçılık ve sahtecilik gibi suçların artmasına neden olmaktadır.
Ülkemizdeki ilaç yokluğu incelendiğinde en yüksek iki yokluk nedeninin % 41’lik bir oranla üretim ile ilgili sorunlardan, %18’lik bir oranla talep azlığından, %16’lık bir oranla ise fiyatlandırma ile ilgili sorunlardan kaynaklandığı görülmektedir. Tedavi grupları açısından bakıldığında da en büyük payı %28 ile kanser ilaçları almaktadır. Tarafımızca bulunabilirliğinde sıkıntı yaşanan 390 ilaçtan 67 adedinin eşdeğerinin bulunmadığı, 189 adedinin piyasada bulunmayan ilaç olduğu (en büyük 3 dağıtım kanalında bulunmayan), 168 adedinin ise piyasada düzenli olarak bulunmayan, sadece belirli dönemlerde, kısıtlı miktarda, sınırlı dağıtım kanalında bulunabilen veya firma beyanı ile depo bildirimlerinin örtüşmediği görülen (sarı bantta belirtilen) ilaçlar olduğu anlaşılmaktadır.
İlaç yokluğunun dünyadaki durumuna bakıldığında, çok uluslu ilaç firmalarının pazar paylarının yıldan yıla artarak ilacın küresel bir ürün olması çoğu kez bir ülkede yaşanan ilaç yokluğunun zincirleme olarak diğer ülkelere de yansıması sonucunu doğurmaktadır. Bu anlamda değerlendirildiğinde ilaç yokluğu küresel bir sorun olarak karşımızda durmaktadır.
Konu ile ilgili olarak Avrupa Birliği Eczacılık Grubu (PGEU) 20 Kasım 2012 tarihli basın açıklamasında;
1. Politikalar, ulusal yasalar ve stratejiler geliştirilirken tüm paydaşların ve hükümetlerin hastaların ihtiyaçlarına öncelik vermesi,
2. Fiyat düşürmeye dayalı politikaların ilaç teminine ve ilacın piyasada bulunabilirliğine etkisinin politika üretenler tarafından gözden geçirilmesi,
3. Daha iyi bir hastalık tedavisi içineczacıların piyasada olmayan ilaçların bilgisine ulaşabilmeleri sağlanması,
gerektiğini belirtmektedir.
Bugün gelinen noktada ilaç gibi özel bir ürünün sadece ticari kaygılar göz önüne alınarak bulunabilirliğinin sağlanması ve ilaç yokluğu durumunda ilgili mevzuat hükümlerine uygun bir sorumluluk paylaşımının geliştirilmemiş olması toplum sağlığı açısından son derece kaygı verici bir durumdur.
Tüm bu olumsuzluklar piyasada bulunmayan ruhsatlı ilaçların ulaşılabilirliğinin takip edilmesini, eğer ilaca erişilemiyorsa bu durumun sebebinin araştırılmasını ve sorgulanmasını, oluşan hasta mağduriyetleri göz önüne alındığında zorunlu kılmaktadır.
Bu amaçla Odamız bünyesinde, piyasada bulunmayan veya temininde sıkıntı yaşanılan ilaçlara ait bir indeks hazırlanmıştır. Hazırladığımız bu indeks sektörün tüm paydaşlarından gelen bilgiler ışığında belirli periyotlar ile güncellenecek ve önümüzdeki günlerde hazırlayacağımız bir modül aracılığı ile istenen bilgilere erişim kolaylaştırılacaktır.
Çalışmamızda piyasada bulunabilirliği ile ilgili sıkıntı yaşandığını tespit ettiğimiz 500’ü aşkın ilaç tek tek değerlendirilmeye alınmıştır. Piyasada bulunabilirliğinde sıkıntı yaşanan ilaçların ruhsatını elinde bulunduran 100’ü aşkın firma ile temasa geçilerek elde edilen bilgiler, pazar payı toplamı %85’i bulan 3 dağıtım kanalından alınan bilgiler ile birleştirilerek veritabanımıza kaydedilmiştir.
Beşeri Tıbbi Ürünler Ruhsatlandırma Yönetmeliğinin 24. maddesinin (h) bendi; ruhsat sahibini ilacının piyasada bulanabilirliğinin sağlanmasından sorumlu tutmakta ve bunun takip edilmesi görevini de Sağlık Bakanlığı’na vermektedir.
Bulunmayan İlaçlar İndeksinde sarı bant ile belirttiğimiz ilaçlar; bulunabilirliğinde kısmen sorun yaşanan ilaçları ifade etmektedir. Bu ilaçlar piyasada düzenli olarak bulunmamakta, sadece belirli dönemlerde, kısıtlı miktarda, sınırlı dağıtım kanalında bulunabilmektedir. Ayrıca firma beyanı ile depo bildirimi örtüşmeyen ilaçlar da sarı bantta yer almaktadır.
İndeksin Amerika ve Avrupa örneklerinde olduğu gibi ilacın hastaya ulaştırılması süreçlerine katkı sağlaması dileklerimizle veri tabanımızı tüm kamuoyunun bilgilerine sunuyoruz.
İstanbul Eczacı Odası
Yönetim Kurulu
Bulunmayan İlaçlar İndeksi için tıklayınız.
Not: Aşağıda belirttiğimiz iletişim adresleri üzerinden piyasada bulunmayan ilaçlar ile ilgili bildirim, tespit, görüş ve önerilerinizi bekliyoruz.
İletişim
Ecz. Murat Gümüş
e-posta: indeks@ieo.org.tr
Tel: 0212 217 61 91 (Dahili 191)
Adres: T.C. TEB 1. Bölge İstanbul Eczacı Odası - Mecidiyeköy Yolu Cad. Gökfiliz İş Merkezi No:8 K:2 D:8 PK: 34387 - Mecidiyeköy-Şişli / İSTANBUL
11.09.2025 / 16:05 8424
09.09.2025 / 11:18 2356
10.09.2025 / 17:43 866
12.09.2025 / 09:26 517
14.09.2025 / 19:05 458